Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ile Hitit Üniversitesi İslami İlimler Araştırma ve Uygulama Merkezi işbirliğiyle geçen yıl ilki düzenlenen Din ve Coğrafya Sempozyumu’nun ikincisi bu yıl “4/10. Asır Sonrası İslam Coğrafyacılığının Tarihi” temasıyla 03-04 Ekim 2024 tarihlerinde fakültemiz Fuat Sezgin Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi. Ülkemizdeki 21 üniversiteden 39 akademisyen tarafından açılış paneli ve devamındaki sekiz oturumda 37 bildiri sunulmuştur. Sempozyumda yöntemsel tartışmalardan, denizciliğe, dijital sistemlerin İslam tarihi, coğrafya ve medeniyet araştırmalarında kullanımına, İslam coğrafya geleneğinin önemli temsilcileri ve eserlerine, hac yollarından, Mısır gibi önemli bölgelere, seyyahlara ve Osmanlı coğrafyacılığına dair bilgiler verilmiştir. Dr. Öğr. Üyesi Esra ÇIPLAK bu sempozyumda el-Makrîzî’nin el-Hıtat’ında Mısır’ın Coğrâfî Konumu başlıklı tebliği sunmuştur. Tebliğinde; İslâm tarihinin mühim alimlerinden olan Takiyyüddîn Ahmed b. Ali b. Abdülkadir b. Muhammed el-Makrîzî (ö.1442), hakkında bilgi vermiş ve onun 15. yüzyıl tarih yazıcılığının en geniş repertuvarına sahip tarihçisi olduğunu vurgulamıştır. Özellikle onun el-Mevâʿiẓ ve’l-iʿtibâr bi-(fî) ẕikri’l- ḫıṭaṭ ve’l-âs̱âr adlı eseri, tarihin insicamı yoluyla genel bir tarihsel söylem sunmayı başaran eşsiz bir başarıdır. el-Makrîzî, el-Hıtat’ta uygarlık döngüsünün temeli olan şehrin mimari tarihini ve meselelerin ardındaki nedenleri analitik olarak ele almıştır. Memlûk Devleti’nin başkenti Kahire üzerinde somutlaştırdığı; topografya, tarihî coğrafya, ekonomik ve kültürel durum gibi pek çok bilginin bulunduğu bu eser müellifinin kendi şehri ve ülkesine olan tutkusuna bağlı olmalıdır. Bir Memlûk dönemi tarihçisi olan el-Makrîzî’nin Mısır’ın topografyası ve tarihi hakkında malumat verdiği bu eser Hıtat türü kitap çalışmalarının en meşhurudur ve kendisinden sonra bu alanda yapılacak çalışmalara örnek teşkil etmektedir. Eserin yazımında el-Makrîzî, kendi müşahede ve tespitlerinin yanı sıra yazılı ve şifahi olmak üzere iki tarih yazımı metodundan da istifade etmiştir. Esra Çıplak, Hıtat vasıtasıyla iklim nazariyesi ile medeniyetin/ümranın kurulmasında coğrafi ve iklimsel şartların oynadığı rolü, 15. yüzyılın kaleminden okumayı hedeflediğini ifade etmiştir. Bu ilmi faaliyetleri destekleyen Sayın Rektörümüz Prof. Dr. Mustafa ALICAN’a ise teşekkürlerini iletti.
.jpg)
Muş Alparslan Üniversitesi 
